NHỮNG BONG BÓNG NƯỚC

Thế là tôi ở Na Uy gần được một năm rồi. Trong mười tháng qua, tôi đã sống chậm hơn, chậm hơn rất nhiều, so với nhịp độ của mười năm qua, và cố nắm bắt cuộc sống này một cách tốt hơn. Hai hoạt động mà tôi cố gắng duy trì ở đây, cho dù thời tiết có đẹp đẽ hoặc bão bùng thế nào đi nữa, là đi bơi và trồng cây.

Mùa đông, khi nhiệt độ ngoài trời đông đá, kẹt cứng trong cái vòm trời lúc nào cũng như tờ mờ sáng, thì cửa sổ nhà tôi lúc nào cũng có những chiếc lá xanh. Nhà nhỏ, lò sưởi hoạt động tốt, nên lúc nào cũng giữ được nhiệt độ ấm áp, 24 độ C. Thế mà những cây giống tôi đem từ Việt Nam qua đây cứ dần dần từ giã tôi. Đầu tiên là cây húng quế, mẹ tôi lúc nhổ lên từ vườn nhà có nói con chỉ cần châm cành xuống đất là nó tự bén rễ. Nhưng ôi thôi, mẹ tôi đâu biết là cây húng quế cần có nắng, rất nhiều nắng đâu. Mà nắng thì ở Việt Nam mình thiếu gì, mẹ nhỉ! Tiếp đó là ba cây xả, mẹ tôi cắt thân chúng đi để bỏ vào vali cho khỏi vướng, sống sót qua đến đây, nhờ có những tia nắng cuối ngày của mùa thu  mà cây nào cũng nhú lên những cái mầm nhỏ xíu, xanh màu lá chuối. Thế mà đến giữa tháng 12, ba cây xả của tôi cứ khô dần, khô dần rồi chẳng có xíu màu xanh nào nữa. Lúc nhổ lên để dọn chỗ cho việc ươm mầm cà chua, tôi ngồi buồn bã nhìn trân những gốc xả héo úa. Mắt tôi cay mà mũi tôi thì thoảng mùi xả lay giữa trưa hè nắng gắt của Hội An quê tôi. Rồi đến húng lủi, gừng và tỏi cũng lần lượt ra đi. Loại cây duy nhất từ Việt Nam còn sót lại qua mùa đông là cần nước. Không có ánh sáng , màu xanh của chậu cứ giảm dần, nhưng những cái rễ căng đầy nước của nó chẳng bao giờ chết cả. Cứ thế đến mùa xuân thì một rễ nảy ra mười mầm, rồi mười mầm nảy thành mười cái rễ khác, giờ tôi đã có một chậu to đùng để ở ban công rồi. Ngoài ra, cái khoảng xanh của cửa sổ nhà tôi được duy trì bởi những cây ớt mà tôi gieo từ hạt, hay dắp cá và hành lá khổng lồ mà tôi ươm rễ từ hàng rau của những cửa hiệu Á Châu ở đây. Mãi đến tháng ba ở đây, khi cái màu trắng của tuyết ở ngoài trời vẫn chưa giảm đi, nhưng ánh sáng của mùa xuân đã bắt đầu về thăm lại xứ sở Bắc Âu này, tôi mới hiểu rõ nguyên do vì sao những cây giống từ Việt Nam mình đã từ giã tôi: vì thiếu ánh sáng. Khi tôi kể với gia đình, bạn bè tôi ở Việt Nam là ở đây vào tháng 12, trời sáng lúc 9h sáng (mà sáng ở đây nếu được như kiểu bình minh thì hôm đó thời tiết tốt, còn thường thường thì lúc nào cũng như chạng vạng, có hôm bão tuyết thì không dám ra đường luôn, vì có thấy đường đâu mà dám đi cơ chứ!), trời tối lúc 3h chiều, thì ai cũng ngạc nhiên cả, nửa thì muốn tin tôi, nửa thì như muốn nói, xạo quá! Vậy mà cái cây cần nước của tôi đã qua được mùa đông khắc nghiệt, dài dằng dặc ở đây.

Mùa xuân, con đường nhỏ dẫn lối đến trường Đại học Oslo và phòng tập thể dục trong nhà của trường bỗng trở thành khu vườn bí mật của tôi. Bao nhiêu là loài hoa dại cứ khoe sắc chào tôi mỗi sáng trong ánh nắng dịu ngọt ở đây. Tôi thích thú khám phá xem thử đây là hoa gì, có giống với loài hoa nào ở Việt Nam không, có mới gặp không, nếu mới thì tên là gì nhỉ. Mắt tôi dạo này trông không được rõ lắm, nên đôi lúc nhìn từ xa cứ nghĩ là hôm nay có loài hoa mới chào mình, đến gần thì hóa ra là chú sên mập mạp đang nằm chênh vênh ở đầu cành. Thật là không tưởng tượng được con đường nhỏ mà tôi đã ghét cay ghét đắng vào mùa đông vì nhiều tuyết trơn trợt quá lại có thể làm tôi thích thú đến vậy. Sống ở đây, tôi mới thấy cái kỳ diệu của nàng xuân, của nắng, gió và mưa phùn. Mọi cái đều nhú mầm, mọi cây đều đơm hoa. ”Cái vườn” ở ban công nhà tôi, được tạo thành từ hàng chục hộp ya-ua nhựa và hộp sữa giấy được tái sử dụng, cũng thi đua với con đường nhỏ ấy. Tôi đã có thể thường xuyên thu hoạch ngò rí, cải con, dắp cá và húng lủi để làm rau sống cuốn với bánh xèo hoặc cá hấp. Hương vị quê nhà, vẫn luôn là thứ quấn lấy mãi những người con ở xa, bạn nhỉ!

Trời lạnh, khi những người dân ở đây trong những bộ đồ và đôi giày trượt tuyết chuyên dụng cứ vun vút lướt qua mặt chúng tôi ở hồ Sognvann cách nhà 5 cây số, thì tôi vẫn trung thành với hai môn thể thao cố hữu: đi bộ và đi bơi. Đi bộ thì chắc ai cũng có thể thông cảm, nhưng còn đi bơi thì ai cũng bảo là tôi điên. Mà đôi khi tôi cũng nghĩ là mình điên thật, khi đã đồng ý cái rụp việc chuyển nhà từ phương Nam ấm áp đến cái xứ lạnh giá không có ánh sáng ban ngày này. Nhưng mà đi bơi mùa đông có cái thú riêng của nó chứ. Khi ngoài trời tuyết giăng giăng, giày tôi lạo xạo trên mặt đường trắng xóa, mọi vũng nước đều đóng băng, thì bể bơi trong nhà vẫn đầy ắp những nước. Tôi bơi trong làn nước ấm hơn không khí trong phòng. Tôi bơi trong tưởng tượng mình đang ở bể bơi Ciputra của những ngày Hà Nội nắng gắt. Và tôi bơi trong những ý nghĩ về cuộc đời mình.

Nhiệt độ những ngày xuân đã khá hơn nhiều, cứ duy trì từ 12 đến 18 độ C. Cái bể bơi của trường cũng nhiều người đến hơn. Hôm qua tôi thấy ở làn bơi bên cạnh có một cô gái bơi rất nhanh, tay sử dụng chân vịt, nhưng không hiểu sao cô ấy lại tạo ra nhiều bong bóng nước quá. Được vài vòng thì tôi để ý thấy đầu làn bơi có chiếc xe lăn, rồi tôi chợt hiểu ra, không còn thấy bực mình vì phải uống vài ngụm nước do những chiếc bong bóng ấy tạo ra nữa. Tôi chỉ tự trách mình đã bơi không giỏi mà thôi. Rồi hôm nay, khi được tận mắt chứng kiến cảnh người ta làm thế nào để đưa một cô gái khác xuống hồ, tôi thấy lòng mình lay động quá. Đôi chân cô ấy tím ngắt, cứ run run trên chiếc xe lăn, vậy mà khi ngồi vào chiếc ghế chuyên dụng dành cho người khuyết tật để đưa xuống hồ bơi, đôi chân ấy mới quyết tâm làm sao. Sau khi trông thấy cô ấy xuống nước an toàn và bắt đầu những vòng bơi tuyệt diệu của mình, tôi mới bừng tỉnh và cố gắng bơi bình thường như những người xung quanh. Những bong bóng nước từ đôi tay cô ấy mới đẹp làm sao! Hình ảnh của chúng chắc chắn sẽ đi vào tâm trí tôi, mãi mãi ở đấy để tôi cảm nhận được đôi tay, đôi chân và cơ thể mình rõ ràng hơn.

Và tôi tự nhủ rằng, mọi cố gắng của tôi là có thể.

Oslo ngày 16 tháng 06 năm 2011.